تحلیل حکم تداخل قصاص طرف در قصاص نفس (موضوع مواد 296-299 ق.م.ا. مصوّب 92)

برابر مواد 296 تا 299 ق.م.ا. چنان­چه مرتکب با یک یا چند ضربه، جنایات مختلف بر اعضای کسی وارد کند، در مواردی تنها مستحقّ قصاص نفس و یا علاوه بر آن به قصاص عضو محکوم شده و در مواردی نیز، به پرداخت دیه­ کامل نفس ملزم می­شود. اما در فقه برخی از این مجازات­ها به­گونه­ دیگری مطرح شده­ که بعضاً با اصول حقوق کیفری، اطلاق آیات، اخبار و اصول عملیّه مناسب­ترند. حال سؤال این است که آیا موادّ مذکور با گزاره­های فقه اسلامی سازگارند؟ به دنبال ضرورت شرعی­سازی مقررات جزائی، نوشتار حاضر با هدف کمک به اصلاح مواد قانونی فوق اثبات کرده است به غیر از ابهامی که در ماده 298 وجود دارد این ماده و نیز ماده­ 297 مخالفتی با منابع معتبر فقهی ندارند، اما عمومیت ماده­ی 296 و ذیل ماده­ی 299، به دلیل استحکام بیش­تر مستنداتی که مخالفین در دست دارند، قابل دفاع نبوده و باید اصلاح شوند.